Sedef Hastalığı Geçer Mi?

Sedef Hastalığı Geçer Mi?

Sedef hastalığı kronik bir hastalıktır, bu sebeple bütünüyle tedavisi yoktur. Ancak halihazırda kullanılan tedavi yöntemleri en ciddi vakalarda bile semptomları büyük ölçüde azalır. Gerçekleştirilen son araştırmalar sonucunda, sedef hastalığının iltihaplanması iyi bir şekilde kontrol edildiğinde, bu iltihaplanma ile bağlantılı kalp hastalığı, inme, metabolik sendrom ve diğer hastalıkların riskinin azaldığı görülmektedir.

Sedef Hastalığı Nedir?

Sedef hastalığı olarak tanınan psoriasis, kronik seyirli ve tedavisi olmayan bir hastalıktır ve bütün dünyada yaklaşık %1-3 oranında görülür. Sıklıkla otuzlu yaşlarda başlasa da doğumdan itibaren bütün yaşta meydana çıkabilir. Vakaların %30’unda aile öyküsü mevcuttur. Sedef hastalığında derideki hücreler tarafından birçok antijenler oluşturulur. Bu antijenler bağışıklık sistemini canlı olmasında rol oynar. Canlı bağışıklık hücreleri tekrar deriye döner ve deride hücre çoğalması ve buna bağlı sedef hastalığına özgü plakların oluşumuna sebep olur. Dolayısıyla sedef hastalığı, vücudun kendi dokularına karşı ilerleyen bir hastalıktır. Bu tarz rahatsızlıklar otoimmün hastalık olarak çeşitlendirilir. Psoriasis hastalarında bağışıklık sisteminin T lenfosit hücreleri canlı olarak ciltte birikmeye başlarlar. Bu hücrelerin ciltte toplanması sonrası bazı deri hücrelerinin yaşam döngüsü hızlanır ve bu hücreler ortaya çıkan sert plakların yapısını meydana getirir. Sedef hastalığı, bu deri hücrelerinin artış sürecinin sonucu olarak karşımıza çıkar.

Deri hücreleri cildin derin katmanlarında üretilerek yavaşça yüzeye doğru yükselirler ve belirli bir süreçten sonra yaşam döngülerini tamamlayarak dökülürler. Deri hücrelerinin yaşam döngüsü yaklaşık 1 ay da oluşur. Sedef hastalarında bu yaşam döngü tarzı birkaç güne kadar kısalabilir. Yaşam döngüsünü bütünleyen hücreler dökülecek zaman bulamaz ve üst üste birikmeye başlarlar. Bu şekilde ortaya çıkan lezyonlar başta eklem bölgelerinde olmak üzere hastanın ayak, el,  boyun, yüz ya da kafa derisinde de plaklar şeklinde ortaya çıkabilir.

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Belirtileri ve Türleri Nelerdir?

Sedef hastalığı kronik seyirlidir ve hastaların çoğunda deride plaklar ve kepeklenme görülmektedir. Vakaların dörtte birinde hastalık fazla yaygındır. Kendiliğinden iyileşme nadirdir ancak bazı vakalarda yatışma ve alevlenme şeklinde periyotlar görülebilir. Stres, alkol, viral veya bakteriyel enfeksiyonlar alevlenmelere sebep olabilir. Tütün kullanımı da hastalığı şiddetlendirebilen etmenler arasında yer alır.

Hastaların çoğunda deride plaklar yanında kaşıntı da mevcuttur. Yaygın hastalık tablosunda vücut ısısını korumada güçlük, üşüme titreme, protein tüketiminde yükselme olabilir. Bazı vakalarda sedef hastalığına bağlı romatizma ortaya çıkabilir. Sedef hastalığına bağlı romatizmada, el bileği, parmaklar, diz, ayak bileği ve boyun eklemlerinde meydana gelebilir. Bu vakalarda deri lezyonları da mevcuttur. Sedef hastalığı belirtisi vücudun her yerinde görülebilir fakat sıklıkla diz, dirsek, saçlı deri ve genital bölgede ortaya çıkar. Tırnaklarda sedef hastalığı olduğunda minik çukurcuklar, sarı kahverengi renk değişimi ve tırnak kalınlaşması meydana gelebilir.

Sedef Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Sedef hastalığının tedavisi için kullanılan birçok yöntem vardır. Bu yöntemlerden bazıları yeni cilt hücrelerinin büyümesini yavaşlatırken, diğerleri kaşıntıyı giderir ve kuru cildi ferahlatır. Doktor vakada görülen döküntünün büyüklüğüne, vücutta bulunduğu yere, bireyin yaşına, genel sağlığına, hastalığın türüne ve diğer etmenlere göre birey için doğru olan bir tedavi planı belirleyecektir.  Sedef hastalığının yaygın tedavileri arasında steroid kremler, kuru cilt için nemlendiriciler, kremlerde, losyanlarda,  köpüklerde, şampuanlarda ve banyo çözeltilerinde bulunan ve özellikle kafa derisinde görülen sedef hastalığı için yaygın bir tedavi yöntemi olan kömür katranı, D vitamini kapsayan ve reçete ile verilen krem veya merhemler, ile retinoid kremler bulunmaktadır. Daha ağır ve şiddetli sedef hastalığı vakaları için daha değişik tedavi yöntemleri de kullanılmaktadır. Bunlar arasında cilt hücrelerinin büyüme hızını kesmek için cilde ultraviyole ışık verilir. Fototerapi adı ile adlandırılan bu ışık tedavisinde psoralen adı verilen bir ilaç ile ultraviyole ışık birlikte kullanılır.

Kemik iliği ve karaciğer ile akciğer sorunlarına yol açabildiği için yalnızca ağır vakalarda kullanılan metotreksat ilacı da bir başka yöntemdir. Bu ilaç kullanımında hasta doktor tarafından yakından izlenir ve laboratuvar testleri, göğüs röntgeni ile karaciğer biyopsisi yapılması gerekebilir. Retinoid içeren haplar, kremler, köpükler, losyonlar ve jeller, A vitamini ile ilgili ilaç sınıfıdır. Retinoidler, doğum kusurları da dahil olmak üzere ciddi yan etkilere sebep olabilir, bu nedenle hamile veya çocuk sahibi olmayı planlayan kadınlar için önerilmez.  Bunların yanı sıra sedef hastalığı sebebiyle iltihaplanmayı daha iyi kontrol etmek için vücudun bağışıklık sistemini (sedef hastalığında aşırı aktif olan) bloke ederek çalışan çeşitli biyolojik tedaviler de mevcuttur.  Enzim inhibitörleri de sedef hastalığı ile psoriatik artrit gibi uzun süreli devam eden inflamatuar hastalıklar için kullanılan yeni bir ilaç türüdür.